MMO Ana Yönetmeliği‘nde, “İş ve işçi güvenliği, ergonomi, çevrenin korunması ve enerjinin üretimi ve yönetimi, ölçüm ve test cihazlarının kalibrasyonu v.b. sanayiye yönelik araştırma, geliştirme konularında teknik ve bilimsel her türlü çalışmalarda bulunmak, gereksinilen ölçüm, test ve kontrolleri yaparak belge vermek, Oda‘nın üyelerinin bu konudaki uzmanlık çalışmalarını toplum yararına sunmak, araştırma, eğitim ve testlere yönelik uygulama merkezleri ve laboratuvarlar kurmak” açık bir şekilde belirtilmiş, Merkez Laboratuvarı da bu çerçevede kurulmuştur.
Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında gerçekleştirilen Baca Gazı Emisyon Ölçümlerinin ilgili standartlara uygun olarak yapılması için gereken çalışmalar Odamız tarafından tamamlanmış ve TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliği İçin Genel Şartlar Standardı kapsamında Türk Akreditasyon Kurumu-TÜRKAK tarafından akredite edilmiştir.
2005 yılında Bacagazı Emisyonları ve Ortam Havası Kirletici Teknik Ölçüm ve Analizleri kapsamında Çevre Analizleri Ön Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanan Odamız Merkez Laboratuvarı, 19.01.2007 tarihinde TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliği İçin Genel Şartlar standardı kapsamında akredite olmuştur.
Sanayi kuruluşları çevre kanunu kapsamında çalışma izni alabilmek için, “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” ve “Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik” de belirtilen şartları sağlamak zorundadır.
Bacagazı Laboratuvarı, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Referans Laboratuvarı tarafından 06.07.2007 tarihinde denetlenerek 09.07.2007 tarihinden itibaren 3 yıl geçerli olan Çevre Analizleri Yeterlilik Belgesini almaya hak kazanmıştır.
Bacagazı Laboratuvarı Temmuz 2010’da Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Referans Laboratuvarı tarafından gerçekleştirilen belge yenileme denetimi sonucu Çevre Analizleri Yeterlilik Belgesini 2014 yılına kadar uzatmıştır. Bu denetimde tüm laboratuvar personeli denetime katılmıştır. Laboratuvar Ocak 2011’de TÜRKAK tarafından akreditasyon yenileme denetiminde başarıyla geçerek Akreditasyon Sertifikasını 2015 yılına kadar uzatmıştır.
Dünyada ve ülkemizde sanayi üretiminde, kolay bulunabilmesi ve basitçe enerjiye dönüştürülebilmesi nedeniyle fosil yakıtlar tercih edilmektedir. Kömür, doğalgaz ve petrol ürünleri olarak sıralayabileceğimiz bu yakıtların kullanılması yan etki olarak bazı kirleticilerin ortaya çıkmasını sağlar bu kirleticilerin çevreye ve insan sağlığına birçok olumsuz etkisi vardır. Bu tür yakıtların kontrolsüz, bilinçsiz ve gelişi güzel kullanılmaları kirleticilerin etkisini arttırmakta çevre ve insan sağlığına olumsuz etkilerinin yanı sıra işletme açısından yakıttan üretimde beklenen verimin sağlanamaması ülke ekonomisi açısındansa ağır maliyetlerle yol açmaktadır.
Merkez Laboratuvarı MERLAB Hizmetleri
Bacagazı Ölçümleri
Firmada varsa kullanılan kazanlar, brülörler ve fırınlar birer kaynak olarak adlandırılmaktadır. Bu yanma olan kaynaklarda bacagazı ölçümleri gerçekleştirilmektedir.
Bacagazı ölçümleri laboratuvarımızda bulunan MADUR marka baca gazı analiz cihazları ile yerinde tespit edilir. Bu cihaz taşınabilir özel bir bilgisayar olup, kalibrasyonu bellekte otomatik olarak yapılmaktadır. Cihaz bir numune alma probu, toz ve nem tutan iki özel filtre, ayrı ölçüm sensörleri, Termokupl (NiCr-Ni), bilgisayar kutusu ve ekranından oluşmaktadır. Ölçüm sonuçları hemen yazıcıdan alınabilmektedir.
Toz Ölçümleri
Firmanın üretiminde kullandığı ve malzeme işlemleri yapılan yerlerdeki bacalarda yanma olmasa dahi emisyon kaynaklarıdır. Bu tip bacalarda sadece toz ölçümleri gerçekleştirilir. Örnek olarak un fabrikalarında unun havalandırmasını sağlayan fanlarla birlikte çalışan bacalar birer emisyon kaynağıdır.
Toz Ölçümleri iki aşamalı olarak gerçekleştirilir. Laboratuvar şartlarında koşullandırılmış filtreler tartılıp değerleri kayıt altına alınır. Kullanmış olduğumuz TECORA marka toz örnekleme cihazları ile filtreler emisyon kaynağına tutulur ve cihazın çekiş yapması ile belli bir hacimde gazı içine çekerek toz parçacıklarının filtreye tutulması sağlanır. Daha önce koşullandırıldığı değerlere tekrar gelmesi sağlanan filtreler ikinci kere tartılarak ilk tartımdaki değerle kıyaslanarak emisyon kaynağının yaydığı toz miktarı ölçülmüş olur.
Uçucu Organik Bileşikler (VOC: Volatile Organic Compounds)
Üretim işlemleri içerisinde boya, plastik işleme gibi prosesler bulunduran bacalarda VOC ölçümleri gerçekleştirilir.
VOC ölçümlerinde filtre yerine sorbent tüpler kullanılır. Bacadan çekiş işlemi için sorbent tüplere uygun olarak üretilmiş TECORA marka DDS cihazı kullanılmaktadır. Bu sorbent tüplere bacadan yapılan çekişle organik bileşiklerin tutulması sağlanır. Sorbent tüpler daha sonra analizi yapılmak üzere ilgili laboratuvarlara gönderilerek GC (gaz kromatografi) cihazı ile analizi yaptırılır. Bu analizden gelen değerler raporlarımızda kullanılır.
Flor, Klor ve Ağır Metal Ölçümleri
Laboratuvar tarafından 2015 yılında kapsama alınmıştır. Ölçüm metodu toz analizine benzer olup, filtre yerine kimyasallar kullanılarak yapılmaktadır. Kullanılan kimyasallarla toplanan numuneler MS (kütle spektrometre) cihazı ile yapılır. Bu analizden gelen değerler raporlarımızda kullanılır.
Gürültü Ölçümleri
Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan işletme ve tesisler için çevre izin ve lisans belgesine esas olacak çevresel gürültü raporları laboratuvarın uzman kadrosu tarafından hazırlanmaktadır.
7/3/2008 tarihinden önce kurulmuş veya bu tarihten sonra planlama ve kurulma aşamasını tamamlayarak faaliyete geçmiş işletmelerin, tesislerin değerlendirilme yöntemleri kullanılarak oluşması muhtemel çevresel gürültü seviyelerinin belirlendiği ve sınır değerlerin aşılıp aşılmadığını gösteren raporlar Akustik Rapor olarak tanımlanmıştır. Çevresel Gürültü Yönetmeliği’nde işletme ve tesisler için çevresel gürültü sınır değerleri ile ilgili kriterler belirtilmektedir.
İş Hijyeni Ölçümleri
6331 sayılı İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu’nda “İşverenin Genel Yükümlülükleri” ile ilgili bölüm Madde 4 ‘ün 1’inci fıkrası a) bendinde “İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede; a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.” denmektedir.
Bu ölçümler, çalışma ortamındaki kişisel maruziyetler veya çalışma ortamının fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenlerin tespiti amacıyla yapılan ölçüm ve analizlerdir.