Boyler Montajı ve Kazan Bağlantıları

Boyler, kullanma sıcak suyu hazırlamaya yarayan cihazdır. Günümüzde binalarda kullanım için gerekli sıcak su çeşitli yöntemlerle elde edilir. Genellikle küçük ve müstakil binalarda kombi, şofben ve termosifondan faydalanılır. İnsanların toplu yaşadığı ve faaliyet gösterdiği yerlerde bireysel sıcak su üretimi yerine daha çok ekonomik faydalar sağlayacak merkezi sıcak su hazırlama sistemleri geliştirilmiştir. Özellikle apartman, fabrika, hastane, otel ve kışla gibi yerlerde günlük sıcak su tüketimi fazla olacağından, buralara merkezi sıcak su hazırlama sistemleri yapılarak hem yakıttan hem de insan gücünden tasarruf sağlanır.

Boylerin beslemesinde 90–70 ºC, 80 -60 ºC gibi sistem seçimleri doğrultusunda sabit sıcaklıkta su gerekir, ayrıca yaz kış bütün yıl çalışır. Bu nedenle boylerin beslenmesinde kullanmak için ayrı bir kazan bulunması uygun olur. Bina ve boyleri aynı kazandan ısıtmak gerekirse, üç yollu vana kullanılarak iki farklı sıcaklıkta su elde edilebilir. Gömlekli ve Serpantinli olarak iki tipi vardır.

Boyler Tipleri

Gömlekli Boyler (Çift cidarlı)

Gömlekli boylerler iç içe geçirilmiş iki adet silindirden oluşur. Gömlekli boylerin sabit aynalı, sökülebilir bombeli aynalı ve boyunlu olmak üzere üç tipi vardır. Boru bağlantılarına uygun standart ağızlar konmuştur. Sıcak sulu ısıtma sistemlerinde ( 90–70 ºC ) ve kalorifer işletme basıncı 25 mSS’nu (2,5 atü) geçmeyen tesisatlarda kullanılması uygundur. Daha yüksek basınçlarda kullanıldığında iç cidarda çökmeler oluşabilir.

Serpantinli Boyler

Sacdan kıvrılarak tek silindirden meydana gelir. Sökülebilir bombeli aynalı ve boyunlu iki tipi vardır. Dik veya yatay kullanıma uygun olarak üretilir. Büyük hacimli olanları sökülebilir bombeli aynalı olarak yapılır. İç kısımlarında borudan yapılmış tek veya çift serpantin vardır. Çift serpantinli tipler güneş enerjisi kolektörüne ve kazana bağlantısı yapılır ısıtma öncelikli olarak güneş enerjisi kollektörüyle gerçekleştirilir, sıcaklığın ayarlanan seviyeye gelmediği durumlarda kazan hattı otomatik olarak devreye girer. Boyler 100-10.000 litre hacimleri arasında imal edilebilir. Üretici firmaya göre ölçüleri ve kapasiteleri değişmektedir.

Boyler ve Bağlantıları

Gömlekli Boyler Boru Bağlantıları

Sıcak su kazanından gelen sıcak su 90–70C’de iki gömlek arasında dolaşarak tekrar kazana dönmektedir. Bu dolaşım esnasında, iç silindirdeki soğuk su 40–60C arasında ısınarak kullanma yerlerine gider. Kazandan gelen 90C sıcak su, boyler gömleğinin üst ucundan girer. Sıcak su dönüşü de 70C gömleğin diğer alt ucundan çıkar, kazana döner. Isıtılacak olan soğuk su, boylerin sıcak su dönüşüne yakın alt yerinden, kullanma sıcak suyu da sıcak su girişine yakın üst çıkış noktasından alınır. Kullanılacak su, uzak mesafelere taşınıyorsa dolaşım doğal olarak gerçekleşmez. Bu durumda dolaşım borusunun boylere girişine yakın yere konur.

– Yaylı Güvenlik Valfi: Isınan boylerin suyunun genleşme sonucu basınç artışından doğacak tehlikeyi önlemek için boylere en yakın yere konur.
– Manometre: Yaylı güvenlik valfinin işletme basıncına göre ayarlanmasını veya herhangi bir nedenle doğru çalışıp çalışmadığını kontrol etmek içindir.
– Çek-Valf: Suyun kesik olduğu zamanlarda boyler suyunun geri boşalmaması için konulur.

Boylerin alt kısmına boşaltma valfi, en üst noktasında hava boşaltma ventili koymak faydalı olur.

Gömlekli Boyler Kazan Bağlantıları

Kazanda ısıtılan sıcak su, kullanma yerlerine, uygun çaptaki borularla götürülür. Sıcak suyun tesisatın en üst noktasından, kolon sonlarından dolaşım borusu ile dönüşleri sağlanır. Kolonlardaki bu dönüşler birleştirilerek boylerin ekseninde bulunan dolaşım yerine bağlanır. Dolaşım borusu, sıcak suyun her an, kullanma yerinde hazır olmasını sağlar.

Serpantinli Boyler Boru Bağlantıları

Aşağıda serpantinli boylerin alçak basınçlı buharlı tesisata bağlantı şeması görülmektedir. Kullanım sıcak su çıkışı, buharın girdiği kısma yakın üst bağlantı ucuna; soğuk su girişi de boylerin diğer alt bağlantı ucuna bağlanması gerekir.

– Termostatik Vana: Buhar girişinde kullanılmıştır. Boyler içindeki kullanım suyu istenilen sıcaklığa ulaşınca vana otomatik olarak buhar girişini kapatır. Boylerdeki su sıcaklığı ayarlanan sıcaklık değerinin altına düşünce buhar girişini açar ve ısınma devam eder.
– Pislik Tutucu: Termostatik vanadan önce konur. Tesisattan gelebilecek partiküllerin sisteme zarar vermesini engeller.
– Kondenstop: Buharın dönüş borusuna geçmesini engeller. Burada arıza durumu düşünülerek by-pas devre yapılmalıdır.

Serpantinli Boyler Kazan Bağlantıları

Aşağıda serpantinli boylerin alçak basınçlı buharla çalışan bir ısıtma sisteminden yararlanılarak kullanma için sıcak suyun elde edilmesi ve bağlantısı görülmektedir. Boylerin hacmi, kullanım yeri ve kullanıcı sayısına göre hesaplanır. Boyler, sağlam ayaklar üzerine oturtulmalıdır. Ayrıca ısı kaybını önlemek için izolasyon yapılır. Boylerlerin cinsi ne olursa olsun üzerindeki bağlantılar sökülebilir (rakor, flanş ve sağ- sol manşonlu) olmalıdır.

Sistem Elemanları

Örnek Güneş Enerjisi Entegreli Tek Kollektör Boyler Bağlantı Şeması