Titreşim kesiciler, cihazların hareketlerini absorbe ederek yapıya geçen kuvvetlerin etkisini azaltır ve cihazın zarar görmesini engeller.
Hava yolu ve titreşim yolu ile olmak üzere iki yolla yayılan sesler bütününden oluşan gürültünün insan sağlığı üzerinde meydana getirdiği bozukluklar bilimsel olarak tartışılmaz halde kanıtlanmıştır. Engellenmesi için çeşitli aparatlar geliştirilmiştir.
Titreşim, belirli zaman aralıklarında bir kütlenin belirli bir mesafede yapmış olduğu periyodik hareketlere denir. Buradaki mesafeye genlik denir. Bu hareketlerin bir saniyedeki sayısına frekans adı verilir. Frekansların birbirine uymasına rezonans denir. Yani cihazın çalışma frekansı ile titreşim alıcının doğal frekansının aynı zaman diliminde aynı değerde olması durumudur. Rezonans oluşumunu engellemek için cihazı destekleyen yapının dinamik sertliğinin titreşim alıcı sistemin üç katı olması gerekir.
Titreşim Kesiciler (Titreşim Alıcılar)
Titreşim kontrolünde en önemli özelliklerden birisi de rezonanstır. Titreşim ve darbe alıcılardan beklenen görevler:
– Üzerine yerleştirilen cihazdan sabitlendiği yapıya geçen kuvvetlerin etkisini azaltmak,
– Sabitlendiği yapının hareketinden sarsılarak zarar görmemesi gereken cihazları korumaktır.
Titreşim Kesiciler Çeşitleri
– Neopren pedler: Kullanım alanları kritik olmayan cihazlar ile bodrum katlardır.
– Neopren ayaklar ve askılar: Yüksek hızlı küçük ekipmanların titreşim yalıtımında, dengesiz kuvvetlerin çok küçük olduğu fakat sadece ses ve küçük titreşim problemlerinin giderilmesi gerektiği yerlerde kullanılır.
– Çelik yaylar: Kritik durumlarda kullanımı en yaygın titreşim alıcılardır. Çeşitli tasarım imkanları verir. Kullanıldığı makine ve cihazlar kadar uzun ömürlüdür. Ek bir önleme gerek kalmadan kararlılığı sağlayacak büyüklükte iyi bir bağlantı ile işlerini yapar.
– Hava yayları: Titreşim alıcıların en etkin olanıdır. 7 bar basınca dayanıklı olarak üretilmiş ve cihaza kararlı destek sağlayan geniş lifli kauçuk balondan oluşur. Uygun tasarlanmış bir hava yayı, çelik yayın çökmesine eş değer bir çökme sağlar. Hava yayının cidarları kauçuktan olduğu için çelik yayda oluşan rezonans ve ses köprüsü oluşturmaz.
– Çelik veya beton kaideler: Genellikle ekipmanı düzenli bir biçimde muhafaza etmek için kullanılır. Çelikten yapılması halinde cihazı taşıyabilecek kadar rijittir (sert ve sağlam) ve taşıdığı cihazın frekansında rezonansa girmez.
– Kauçuk genleşme parçaları: Ses köprüsü ve borudaki gerilimi azaltması için kesme vanalarının cihaz tarafına yerleştirilmelidir. Sıcaklık ve basıncın yüksek olduğu tesisatlarda kauçuk yerine paslanmaz çelik veya bronz metalik hortumlar kullanılır. Cihaz bağlantı noktalarında esneklik sağlar. Bu da flanşlardaki gerilimi azaltır ve titreşim yalıtımı yapılmış olan cihaz, çelik yay üzerinde serbest hareket eder.
Sistem Ölçü ve Debisine Uygun Susturucu ve Titreşim Kesicinin Belirlenmesi
– Titreşim yalıtımı yapılan donanımın türü ve bulunduğu yer (içte mi/dışta mı)
– Yalıtım yapılacak donanımın ağırlığı ve ağırlık merkezinin yeri
– Yalıtım yapılacak birimin tüm boyutları
– Cihazın en düşük çalışma hızı
– Her birim için kaç adet titreşim sönümleyici istendiği
Yukarıda belirttiğimiz kurallar doğrultusunda titreşim alıcılar uygun şekilde seçilir. Gerekli olan cihazların montajında kullanılarak titreşimden oluşan istenmeyen ses ve gürültü giderilir.