Yangın Yalıtımı Malzemeleri olarak yangın yalıtımında, yapı elemanlarının yangın sırasında belirli süreler için sağlaması gereken; yük tasıma, yalıtım, bütünlük gibi özellikleri kazandıran ve yüksek ısılarda yanmazlık özelliği taşıyan ürünler tercih edilir. Yangın Yalıtımı Malzemeleri; yapıların taşıyıcı sistemlerinde, çatı-duvar döşemelerinde, kapı ve camlarında, derzlerinde, boru ve havalandırma kanalı geçişlerinde, şaftlarında, elektrik tavalarında, kaçış yollarında etkin olarak kullanılır. Yangın yalıtımı amacıyla kullanılan ürünler şunlardır:
Yangın Yalıtımı Malzemeleri
I. Yapı Yalıtımı
Duvar, Döşeme, Çatı Uygulamaları:
Camyünü, taş yünü, alçı panolar, lifli çimento panolar, seramik yünü, perlit, vermikülit, cam köpüğü, kalsiyum silikat, özel mastikler, ısı ile genleşen özel boyalar, özel kapı ve cam fitilleri vb.
II. Yangın Camları
Yangın Dayanımlı Camlar
E Sınıfı Camlamalar; yangın alevi ve yangın sırasında ortaya çıkan gaz ve dumanın geçişini kırıldıktan sonra dağılmayarak belli bir süre ertelerler. Yangın ısısının geçişini engelleyemezler (telli buzlu, telli polisajlı camlar, borosilikat camlar).
El Sınıfı Camlamalar; yangın alevi ve dumanına ek olarak yangın ısısının geçişini geciktirirler. Özel dolgulu çok katmanlı olan bu camların yaklaşık 120°C sıcaklığa kadar saydam kalan ara dolguları, yangın ısısı karsısında köpürerek genleşir ve odaklaşır.
III. Teknik (Endüstriyel) Yalıtım
Camyünü, taş yünü, alçı panolar, vermikülit, perlit, kalsiyum silikat, cam köpüğü vb.
Yangın Yalıtımı İle İlgili Yürürlükteki Standart ve Mevzuatlar
Yapılarda yangın güvenliği ile ilgili tüm Avrupa’da geçerli olan yeni bakış açısı nedeniyle son yıllarda yapılan çalışmalarda, test ve performans tespiti ve sınıflandırma prosedürlerine ağırlık verilmiştir. Oluşturulan bu standartlar her tür yapı malzemesine uygulanarak, bu malzemelerin yangın karsısındaki davranışlarını ortaya koyuyor. AB’de yangın yalıtımında kullanılan özel mastikler, harçlar, ısıyla genleşen malzemeler dahil olmak üzere hiçbir malzemenin; test, işaretleme ve etiketleme prosedürlerini de kapsayan karakteristik bilgilerinin tarif edildiği ürün standartları bulunmuyor. Genel olarak yangın yalıtım malzemeleri ile ilgili Avrupa’da herhangi bir ürün standardının hazırlanmasına yönelik bir çalışma henüz yok. Yangın yalıtım malzemelerinin aynı zamanda ısı geçişine de direnç göstermesi gerektiğinden; hem yangın yalıtımı hem de ısı yalıtımı fonksiyonlarına sahip olan malzemelerinin yangın yalıtımı yönüyle ürün standartları bulunmuyor.
AB’de oluşturulan ölçüm standartları AB teknik mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında birebir tercüme edilerek Türk Standardı olarak yayımlanıyor. Yangın yalıtımı ürünlerine yönelik Avrupa standardı hazırlanması durumunda, TSE tarafından uyumlaştırılacak ve hayata geçirilecektir. Yangın yalıtımı ile ilgili bazı standart ve mevzuatlar, aşağıda liste halinde verilmiştir;
– TS EN 13501–1 (23.12.2003): Yapı Mamulleri ve Yapı Elemanları – Yangın Sınıflandırması – Bölüm 1: Alev Deneylerinden Elde Edilen Veriler Kullanılarak Sınıflandırma
– TS ISO TR 11925–1 (20.04.2004): Yapı Malzemeleri – Yangın Dayanımı Deneyleri – Aleve Doğrudan Maruz Kaldığında Tutuşabilirlik – Bölüm 1: Tutuşabilirlik Kuralları
– TS EN ISO 11925–2 (20.04.2004): Yapı Malzemeleri – Yangın Dayanımı Deneyleri – Aleve Doğrudan Maruz Kaldığında Tutuşabilirlik – Bölüm 2: Tek Alev Kaynağıyla Deney
– TS ISO 11925–3 (20.04.2004): Yapı Malzemeleri – Yangın Dayanımı Deneyleri – Aleve Doğrudan Maruz Kaldığında Tutuşabilirlik – Bölüm 3: Çok Alev Kaynağıyla Deney
– TS EN ISO 9239–1 (17.01.2005): Döşemelerin Yangına Tepki Deneyleri – Bölüm 1: Radyant Isı Kaynağı Kullanılarak Yanma Özelliğinin Belirlenmesi
– TS EN 13238 (29.11.2001): Bina Ürünlerinin Yangın Deneylerine Reaksiyonu – Tabakaların Seçimi için Genel Kurallar ve Şartlandırma İşlemleri
– TS EN 13823 (11.11.2002): Yapı Ürünleri İçin Yangına Tepki Deneyleri – Tek Bir Yakma Unsuru İle Termal Etkiye Maruz Kalan Döşemeler Haricindeki Yapı Ürünleri
– TS EN ISO 13943 (18.03.2002): Yangın Güvenliği – Terimler Ve Tarifleri
– TS 1913 EN ISO 1716 (17.01.2005): Yapı ürünlerinin yangına tepki deneyleri – Yanma ısısının tayini
– TS EN ISO 1182 (09.03.2006): Yapı Malzemeleri – Yangın Dayanımı Deneyleri – Yanmazlık Deneyi
– TS EN 1365–1 (07.02.2002): Yangına Dayanıklılık Deneyleri- Yük Taşıyıcı Elemanlar İçin- Bölüm 1: Duvarlar
– TS EN 1365–2 (19.03.2003): Yangına Dayanıklılık Deneyleri-Yük Taşıyıcı Elemanlar-Bölüm 2: Döşemeler ve Çatılar
– TS EN 1365–3 (19.03.2003): Yangına Dayanıklılık Deneyleri-Yük Taşıyıcı Elemanlar-Bölüm 3: Kirişler
– TS EN 1365–4 (05.04.2001): Taşıyıcı Elemanların Yangına Dayanıklılık Deneyi- Bölüm 4: Kolonlar
– TS EN 1634–1 (29.04.2003): Yangına Dayanıklılık Deneyleri-Kapı ve Kepenkler-Bölüm 1: Yangın Kapıları ve Kepenkleri
– TS EN 1634–3 (16.04.2003): Yangına Dayanıklılık Deneyi-Kapı ve Kepenkler-Bölüm 3: Duman Kontrol Kapıları ve Kepenkleri
Yangın Yalıtımı İle İlgili Yürürlükteki Kurallar
12 Haziran 2002 tarih ve 4390 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik”
29 Temmuz 2004 tarih ve 25537 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) kapsamında, “Yapı Malzemelerinin Yangına Tepki Sınıflarına ve Yapı Elemanlarının Yangına Dayanıklılığına Dair Tebliğ (TAU/2004-001)”
29 Kasım 2004 tarih ve 25655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapı Malzemeleri Yönetmeliği’ne (89/106/EEC) İlişkin Açıklayıcı Dokümanlar Hakkında Tebliğ (Tebliğ No:TAU/2004-008) Açıklayıcı Doküman: Temel Gerek 2 – Yangın Durumunda Emniyet”
Kaynak: İzoder, Genel Bilgi, Yangın Yalıtımı Malzemeleri, izoder.org.tr