Yangın Merdiveni Basınçlandırma, kaçış yollarındaki iç hava basıncını yapının diğer mekanlarındaki basınca göre daha yüksek tutarak duman sızıntısını önleme yöntemidir.
Yangın Merdiveni Basınçlandırma işleminde ise yangın merdivenlerine duman girişinin önlenerek insan tahliyesinin dumansız bir ortamda sağlanması ile itfaiye görevlilerine yangına müdahale için uygun ulaşım yolu sağlanması amaçlanır.
Merdiven kovası yangına dayanıklı ve duman sızdırmaz kapılarla bina bölümlerinden ayrıldığından, merdiven kovasına verilen hava ile pozitif basınç uygulanır ve merdiven kovasına komşu bölümlerden duman girişi önlenir.
Yandın Merdiveni Basınçlandırma işlemi zorunlu olan binalar Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik de açıkça belirtilmektedir.
1- Konutlar hariç olmak üzere, bütün binalarda, merdiven kovasının yüksekliği 30.50 m’den fazla ise, kaçış merdivenlerinin basınçlandırılması gerekir. Bodrum kata ve üst katlara hizmet veren kaçış merdiveni aynı yuvada olsa bile, zemin seviyesinde, yangına 120 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz bir duvar ile ayrılmış ve ayrı çıkış düzenlenmiş ise, merdiven yuvası için üst katların yüksekliği esas alınır.
2- Bodrum kat sayısı 4’den fazla olan binalarda bodrum kata hizmet veren kaçış merdivenleri basınçlandırılır.
3- Yapı yüksekliği 51.50 m’den yüksek olan konutların kaçış merdivenlerinin basınçlandırılması şarttır.
4- Yangın anında acil durum asansör kuyularının yangın etkisi altında kalmaması için acil durum asansörü kuyularının basınçlandırılması gerekir.
Yangın anında duman, yangın çıkan bölümden binanın farklı çok daha uzak alanlarına kadar yayılmakta ve geometrik olarak müsait her hacime dolabilmektedir. Merdiven yuvaları, asansör kuyuları ve düşey şaftlar öncelikli olarak dumanın dolabileceği bölümleri oluştururlar. Duman nedeniyle binanın tahliyesi zorlaşır ve aynı zamanda itfaiyenin çalışması da engellenir.
Bina içinde dumanın ve hava hareketinin izlediği yollar akış alanlarını teşkil ederler. Birbirlerine göre paralel, seri veya her ikisinin kombinasyonu şeklinde olabilirler. Sistem tasarımında bina içinde akış alanlarının her iki tarafındaki basınç farklarının aynı değerde olması koşulu ile bu alanların toplamı efektif akış alanları olarak değerlendirilir.
Bu kısa giriş sonrası Yangın Merdiveni Basınçlandırma konusu ve hesaplama yöntemlerinin ele alındığı makalelere göz atalım.
Yangın Merdiveni Basınçlandırma [1]
0B577_s9dv9PcY3FVZnl3dGdRRFEMerdiven Yuvaları Basınçlandırma Tasarım Esasları [2]
0B577_s9dv9PcamFwTGh0ZFU4NU0Yangın Merdiveni Basınçlandırma Hesabı yapabilmeniz için çeşitli excel programlarını ekteki linkten indirebilirsiniz.
| Yangın Merdiveni Basınçlandırma Hesap Programları | ||||
| Açıklama | İndirme Linki | |||
| Yangın Merdiveni Basınçlandırma Hesabı – 1 Excel |  |
|||
| Yangın Merdiveni Basınçlandırma Hesabı – 2 Excel | |
|||
Kaynak:
1- Celalettin KIRBAŞ, Makine Mühendisi
2- Kazım BECEREN, Gökhan BALIK, Tesisat Mühendisliği Dergisi