Türkiye’deki Çözünmüş Karbondioksit İçeren Jeotermal Sistemler

Jeotermal enerji temiz, ucuz ve yenilenebilir olması nedeniyle oldukça çekici bir enerji kaynağıdır. Bu enerji kaynağının etkin şekilde kullanılması için rezervuar mühendisliğinin en etkin şekilde kullanılması ve rezervuar modelinin geliştirilmesi gerekmektedir.

Rezervuar modellemesi için literatürde çeşitli matematiksel modeller mevcuttur. Burada önemli olan eldeki jeotermal rezervuar için uygun ve kullanımı kolay bir modelin seçilmesidir.

Türkiye’deki keşfedilmiş jeotermal rezervuarların iki ortak özelliği bulunmaktadır. Bunlardan ilki sıvı su ağırlıklı olmasıdır. Diğer ortak özellik ise jeotermal su içinde çözünmüş olarak bulunan karbon dioksittir. Türkiye’deki sahaların modellemesi sırasında özellikle karbon dioksitin dikkate alınması gerekmektedir.

Sıvı suyun hakim olduğu rezervuarlarda karbon dioksit miktarının rezervuar basıncını çok fazla etkilememesine rağmen, karbon dioksit miktarının değişiminin modellenmesi oldukça kritiktir çünkü karbon dioksit miktarının kuyu başı basınçlarına ve dolayısı ile de üretime olan etkisi oldukça önemlidir.

Bu çalışmada özellikle Türkiye deki jeotermal sahaların modellenmesi için kullanılabilecek ve literatürde yer alan basit ve hızlı modeller verilmektedir. Bu modeller sıvının hakim olduğu jeotermal sistemler için geçerlidir.

Bu modellerin geliştirilmesinde basıncın modellenmesi için su üstünde kütlenin korunumu, karbon dioksit oranının değişiminin modellenmesinde karbon dioksit üstünde kütlenin korunumu ve sıcaklığın modellenmesinde tüm sistem üstünde enerjinin korunumu kullanılmıştır. Geliştirilen bu modeller kullanılarak bazı parametrelerin jeotermal rezervuarın performansı üstündeki etkileri incelenmiştir.

Makalenin Tamamı

2017JEO-011
Exit mobile version