Soğutma Derece Gün Değerleri

Soğutma Derece Gün (DGs), bir yaz sezonunda insan konforu için gerekli olan sıcaklıktan ne kadar sapma olduğunu gösteren kümülatif sıcaklık farklarının toplandığı pratik bir yöntemdir. Soğutma Derece Gün, klima ihtiyacı için enerji kullanılan günün sıcaklığı ile ilgili bir birimdir. Ortalama sıcaklık o günkü en yüksek ve en düşük sıcaklığın toplanıp ikiye bölünmesiyle elde edilir.

Soğutma Derece Gün sayısı o günkü ortalama sıcaklık 23 °C üstündeyse (klima çalıştırmaya başlanılan sıcaklık) ortalama sıcaklıktan 20 °C çıkarılarak bulunan değerdir. Ortalama sıcaklık 23°C altında olsa da ‘eksi‘ değer almaz. Bir ayın her günü için bu şekilde değerler bulunup toplanarak aylık soğutma derece gün değeri bulunabilir. Ya da bir yıldaki 23 dereceyi aşan günlerin soğutma derece gün değerleri toplanarak yıllık (mevsimlik) soğutma derece gün değeri bulunabilir.

Soğutma Derece Gün geçmiş yazlar ile mevcut yaz ayını karşılaştırma imkanı verir. DGs eğer bir başka şehre taşınıyorsanız orada soğutma için ne kadar enerji harcayacağınızla ilgili kullanılır. Evinize yalıtım yaptırdıysanız geçmiş yıllardaki DGs değerleriyle bu yılki değere bakıp aynı zamanda faturalarınıza da bakarak tasarrufunuzu görebilirsiniz. DGs, evin yaz dönemi enerji ihtiyacını anlamanıza yardımcı olur. Evin diğer evlere göre enerji kullanımını ve evdeki soğutmanın verimliliğinin artırılıp artırılmaması gerekliliğini gösterir ve evinizin diğer evlere göre enerji kullanımını gösterir ve evinizdeki soğutmanın verimliliğini arttırmak gerekiyor mu’yu size söyler.

DGs değerleri uzun yıllar ortalaması da size şu anda yaşadığınız yazın, mevsim normallerinden daha sıcak mı yoksa serin mi olduğunu anlamanıza yardımcı olur.

Bir hacmi soğutmak için bir bina planlarken veya bir binada işletmeci olarak kullanırken bu binanın ne kadar bir soğutma enerjisine ihtiyacı olduğu ile ilgili bilgi içinde DGs sizlere yardımcı olacaktır.

Soğutma sezonu güney illerimizde nisan ayından ekim başına kadar sürebiliyor. Onun için bazı illerimizle ilgili aşağıdaki tablolarda bu aralıklar taranarak 23 °C ve 20 °C üzerindeki sıcaklıklar ve ortalamaları tarandı. Ayrıca bu ortalama sıcaklıkların yaz sezonunda kaç gün boyunca sürdüğü de çalışmamıza ilave edildi.

Bu meteorolojik bilgiler bize belirli bir zaman dilimindeki sıcaklıkların ne kadar serin, normal veya sıcak olduğunu söyleyebilir. Biz bu çalışmayı yaparken seçtiğimiz 23 °C ülkemiz gerçeğini düşünerek aldık. Bu değer ABD’de 18.5 °C üstü için alınıyordu. Türkiye’nin farklı şehirlerinde hesapladığımız değerlerden ülkemizin üç ayrı bölgeye ayırabiliriz. Birinci bölge DGs değeri 0-400 arasında serin, ikinci bölge DGs 400-800 arasında ılık ve üçüncü bölge de DGs 800-1200 arasında sıcak diye sınıflandırabiliriz

Derece Gün (DG) Sayıları

Bir ısıtma sürecindeki Derece Gün sayısı, ısıtma soğutma günlerindeki ısıtılan soğutulan ortam sıcaklığı ile dış ortam ( hava ) sıcaklığı farklarının toplamına eşittir ve DGs ile gösterilir. s endisi soğutma için olduğunu gösterir.

DG= ∑(ti-tdo)J Derece-Gün

Bu ifadeye,
ti: soğutulan ortamın sıcaklığı °C (iç sıcaklık)
tdo: dış ortamın günlük ortalama sıcaklığı °C (hava sıcaklığı)
z: soğutma sürecinin uzunluğu gün olarak belirtilmiştir.

Bu kavrama benzer aynı şekilde ayrıca, Havalandırma derece gün sayısı DGh tarifleride bulunmaktadır. İç sıcaklık yani soğutulan ortamın sıcaklığı olarak genellikle ti =20°C kabul edilir.

“DGs değerinden klimanın ne kadar elektrik harcayacağı doğrudan hesaplanır mı” diye bir soru akla gelebilir. Bu evlerin yalıtım farklılıklarına, pencerelerin tip, model ve yönlerine göre değişebilir. Ayrıca evin kullanımına (mesela çok çocuklu bir evde dış kapının çok sık açılması gibi) da bağlıdır. Ama ABD’de ortalama bir ev için aylık olarak DGs değerini 2 dolar ile çarpmak gibi bir pratik yöntem geliştirmişler.

Ülkemizde son beş yılın ortalamaları genelde son yirmi yılın ortalama değerlerinden yüksek bu da yaz aylarımızın artık geçmişe göre daha sıcak olduğunu gösteriyor.

Ülkemizde soğutma için harcanan enerji son yıllarda klimaların kısmen ucuzlamasıyla büyük artış göstermektedir. Soğutma sektöründen aldığım verilere göre Türkiye’de son 7 yılda 32 milyar btu’luk split, pencere tipi klima ve 32 milyar btu’luk da çiller soğutma grubu, klima santralı gibi ürünler satılmış. Tahmini olarak bir yılda 2 milyar dolar soğutma için para harcıyoruz. Ve bunun yarısı olan 1 milyar dolar tasarruf edilebilir. Binalarımızda soğutma için de ısı yalıtımı ve yansıtıcı elemanlar kullanarak yüzde 50 ısı tasarrufu yapmalıyız.

Sıcaklık ve DGs Ortalamaları

Soğutma Derece Gün Değerleri

Derece Gün Bölgeleri

Kaynak: Faruk BİLAL, İnşaat Mühendisi, Himerpa A.Ş., himerpa.com (Özel izin alınmıştır.)