Rosalind Elsie Franklin, DNA Yapısının Keşfine Yaptığı Katkılar

Rosalind Elsie Franklin, DNA, RNA, virüs, kömür ve grafitin yapılarının anlaşılmasında önemli katkılarda bulunan İngiliz biyofizikçi, kimyager ve kristallografçısıdır. Kömür ve virüslerle ilgili eserleri hayatı boyunca takdir edilmesine rağmen, DNA yapısının keşfine yaptığı katkılar büyük oranda ölümünden sonra fark edildi.

En çok Watson ve Crick’in DNA’nın yapısını keşfetmelerinden önce yaptığı X-ışını kırınımı çalışmalarıyla ve öne sürdüğü hipotezlerle tanınmıştır. Daha sonra ise tütün mozaik virüsü ve polio virüsler için yaptığı araştırmalarla dikkat çekmiştir. 1958’de zatürre ve takiben karsinomatozis ve yumurtalık kanserinden hayatını kaybetmiştir.

Ünlü İngiliz Yahudi bir ailede doğan Franklin, Batı Londra’daki Norland Place’deki Sussex’te Genç Bayanlar Lindores Okulu ve Londra’daki St Paul’s Kız Okulu‘nda eğitim gördü. Daha sonra 1941’de mezun olduğu Cambridge’deki Newnham College‘da Doğa Bilimleri Tripos’unu okudu. Bir araştırma fakültesine dönüşen Ronald George Wreyford Norrish başkanlığında Cambridge Üniversitesi fizikokimya laboratuvarına katıldı, bu da heyecan eksikliği yüzünden onu hayal kırıklığına uğrattı. Neyse ki İngiliz Kömür Kullanım Araştırmaları Derneği (BCURA), 1942’de araştırma görevini üstlendi ve kömürle ilgili çalışmalarına başladı. Bu onun 1945’te Doktora kazanmasına yardımcı oldu. 1947’de, Laboratoire Central des Services Chimiques de l’Etat’da Jacques Mering’in bünyesinde post-doktora araştırmacı olarak Paris’e gitti ve burada başarılı bir X-ışını kriptocusu oldu. 1951’de King’s College London‘da araştırma ortağı oldu ve sonunda DNA’nın çift sarmal teorisini kolaylaştıracak X-ışını kırınımı çalışmaları üzerinde çalıştı. 1953’te, yönetmen John Randall’la ve meslektaşı Maurice Wilkins’le olan anlaşmazlık yüzünden iki yıl sonra Birkbeck Koleji‘ne taşınmak zorunda kaldı. Birkbeck’te J. D. Bernal, fizik bölümünün başkanı, ona ayrı bir araştırma ekibi önerdi. O 1958 yılında over kanseri 37 yaşında öldü.

Franklin, Londra’daki King’s College’da James Watson, Francis Crick ve Maurice Wilkins ile beraber çalıştı ve DNA çift sarmalının keşfedilmesine yol açması ile 1962’de Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü paylaştılar. Dahası DNA’nın X-ışını kırınım görüntüleri, özellikle Fotoğraf 51’deki çalışmaları ile ünlüdür.

Watson, Franklin‘in Wilkins ile birlikte Kimya’da bir Nobel Ödülü sahibi olmasını önerdi ancak Nobel Komitesi ölümünden sonra aday gösterilmedi. DNA çalışmalarını tamamladıktan sonra Rosalind Elsie Franklin, Birkbeck’te virüslerin moleküler yapıları konusunda öncü çalışmalara öncülük etti. Ekip üyesi Aaron Klug, 1982’de Kimya’da Nobel Ödülünü aldığı araştırmasına devam etti.

Exit mobile version