Isı Yalıtımı Nasıl Yapılır ve imalat süreci nasıl olmalıdır ? Isı yalıtımı binaların; çatılarına, dışa veya garaj, depo gibi kullanılmayan bölümlere bakan duvarlarına, toprak veya içerisinde yaşanmayan mahaller ile daireleri ayıran döşemelerine, tesisat boruları ile havalandırma kanallarına yapılır. Ayrıca özel kaplamalı yalıtım camı üniteleri ve yalıtımlı doğramalar kullanılarak kısın pencerelerden oluşan ısı kayıpları azaltılır, yazın binaya güneş ısısı girişi sınırlanır. Böylece ısıtma ve soğutma için harcanan enerjiden tasarruf sağlanır.
Isı yalıtımının faydalarından tam anlamıyla yararlanmak için, evlerin kısın soğuk, yazın sıcak kısımlara bakan tüm duvar ve döşemeleri, çatıları mutlaka yalıtılmalı ve nitelikli pencere kullanılmalıdır. Isı yalıtımı, binanın temelinden çatısına kadar dışa veya kullanılmayan kısımlara bakan yüzeylerine, ısı geçişini azaltan özel yalıtım malzemelerinin uygulanması ile yapılır.
Isı Yalıtımı Nasıl Yapılır ?
Çatıların yalıtımında çatıların sekline göre değişen yalıtım uygulamaları vardır. Çatılarda ısı yalıtımı, levha veya şilte biçiminde çeşitli yalıtım malzemeleriyle yapılır. Çatı örtüsü ile tavan döşemesi arasında kullanılmayan boşlukların olduğu binalarda, ısı yalıtımı tavan döşemesi üzerine serilerek uygulanır. Çatı arasının yasam mekanı olarak kullanıldığı binalarda ısı yalıtımı çatı seviyesinde yapılır. Ahşap konstrüksiyon çatılarda ısı yalıtımı merteklerin arasına, altına veya üstüne yapılabilir. Betonarme kırma çatılarda ise genellikle beton yüzeyin üstüne yapılır.Teras çatılarda ısı yalıtımı, su yalıtım katmanının üstüne veya altına yapılabilir. Isı yalıtımı levhalarının su yalıtımının üzerinde yer aldığı detaya “ters teras çatı”; su yalıtımı katmanının ısı yalıtımı levhalarının üzerinde bulunduğu detaya ise “geleneksel teras çatı” denilmektedir. Ters teras çatı detaylarında su yalıtım örtüleri aynı zamanda buhar kesici vazifesi görmektedir.Çatılarda ısı, su, ses ve yangın yalıtımı detayları birlikte çözülmeli ve konforlu ortam elde etmek için malzemeler birbirleriyle uyumlu seçilerek mutlaka yoğuşma tahkiki yapılmalıdır.
Duvarlarda yalıtım ise, çeşitli malzemelerin genellikle duvarlara monte edilmesiyle, binanın dışından, içinden veya iki duvar katmanının arasından yapılabilir. Dıştan yapılan uygulamalar ile cephenin tümüne ısı yalıtım malzemeleri sabitlenebildiğinden; ısı köprüleri oluşmaz. Aynı zamanda uygulama dış taraftan yapıldığı için duvarlar sıcak kalır ve yoğuşma meydana gelmez. Dış cephelerde kullanılacak olan ısı yalıtım levhaları bu uygulama için özel olarak üretilmiş olmalıdır.
Pencerelerde iyi bir ısı yalıtımı, kaliteli, sızdırmaz, doğru uygulanmış ve düşük ısı geçirgenlik değerlerine sahip doğramalar ve yalıtım camı üniteleri ile mümkündür. Binalardaki kapılar da enerji verimliliği göz önüne alınarak seçilmelidir.
Isı yalıtımının önemli bir unsuru da tesisatların ve ekipmanlarının (vana, armatür vb.) yalıtılmasıdır. Isıtma veya soğutma tesisatında yalıtım özellikle ısıtılmayan veya soğutulmayan hacimlerden geçen tesisat boru veya kanallarının yalıtım malzemeleriyle kaplanması ile yapılır. Soğutma ve ısıtma tesisatlarının ısı yalıtımı ile büyük enerji tasarrufu sağlanır, isletme maliyeti düşer. Buhar ve kaynar su tesisatlarında yüzey sıcaklığının yüksek olması nedeniyle insanların kazaya uğramasının önüne geçilmiş olur. Ayrıca kazan dairesinin aşırı ısınmasından dolayı diğer sistemlerin zarar görmesi ve ısı köprüleri önlenir.
Isı yalıtımı, yalnızca çeşitli yalıtım malzemeleriyle yapılan bir işlem olarak algılanmamalıdır. Isı yalıtımı daha tasarım aşamaşında başlaması gereken bir süreçtir. Isı kaybını etkileyen en önemli unsurların basında, yapının içinde bulunduğu çevresel faktörler gelir ve tasarımcılar bu faktörleri dikkate almalıdır.
Isı yalıtımını etkileyen dış faktörler şunlardır:
– Coğrafi özellikler: Enlem-boylam, binanın bulunduğu bölgenin eğimli ya da düz, yeşil ya da kurak olusu gibi
– İklim özellikleri
– Rakımı
– Arsanın özellikleri: Yön, komsu parsellerle beraber arsanın imar durumu özellikleri
– Mekanların bakacağı yönler: Yasam mekanlarının kuzeye bakmaması ve oturma odasının güneye, yatak odasının doğuya bakması gibi.
Etkin bir ısı yalıtımı için bu faktörlerin, tasarım açısından başlayarak dikkatle ele alınması ve binanın bu dış etkilere en fazla direnç gösterecek şekilde tasarlanması gerekir. Isı Yalıtımı Nasıl Yapılır konusunu resimlerle örneklendirelim
Isı Yalıtımı Duvar Uygulaması
Isı Yalıtımı Çatı Uygulaması
Isı Yalıtımı Döşeme Uygulaması [Kaynak Resim: tbyalitim]
Isı Yalıtımı Tesisat Uygulaması [Kaynak Resim: lagayapi]
Isı Yalıtım Cam Uygulaması
Isı Yalıtım Malzemeleri
Isı yalıtım malzemeleri; ısı kayıp ve kazançlarının azaltılmasında kullanılan yüksek ısıl dirence sahip özel malzemelerdir. Avrupa standartlarında ısı iletkenlik katsayıları 0,06-0,10 W/m.K’nin altında olan malzemeler, ısı yalıtım malzemeleri olarak tanımlanır.
Isı yalıtımı amacı ile kullanılan ürünler açık gözenekli ve kapalı gözenekli olarak sınıflandırılabilir. Açık gözenekli veya elyaflı malzemelere; camyünü, taşyünü (mineral yünler), ahşap yünü, seramik yünü, cüruf yünü; kapalı gözenekli malzemelere ise EPS genleştirilmiş polistiren, XPS ekstürüde polistiren, elastomerik kauçuk, polietilen köpüğü, cam köpüğü örnek verilebilir.
Bu malzemeler genellikle çatı, duvar, döşeme ve zemin gibi yapı elemanlarında ve tesisatlarda kullanılır. Bu malzemelerin yanı sıra pencereleri oluşturan kaliteli doğramalar ile yalıtım camı üniteleri de ısı yalıtımında büyük önem taşır.
Yalıtım camı üniteleri türlerine göre aşağıda gruplanmıştır:
– Standart yalıtım camı üniteleri
– Özel ısı kontrol kaplamalı yalıtım camı üniteleri
– Özel ısı ve güneş kontrol kaplamalı yalıtım camı üniteleri
Isı yalıtım ürünlerinin temel amacı, yapı elemanlarının ısı iletim direncini artırmaktır. Bu nedenle bu ürünlerin yalıtma özelliğini ısı iletim katsayıları belirler. Isı iletim katsayısı ne kadar düşükse, o ürünün yalıtım özelliği artar. Bu nedenle, yalıtım ürünlerinin ısı iletim katsayısının düşük olması istenir. Yanı sıra uygulanacağı detaya göre yalıtım malzemelerinin; ses sönümleme değerleri, yangın karsısındaki performansları, su emme değerleri, donma çözülme dayanımı,yük altındaki uygulamalar için basma dayanımları malzeme seçiminde önemli rol oynar.Kullanım kolaylığı ve ekonomik olması da ısı yalıtım ürünlerinde aranan diğer özelliklerdir.Uygulama alanlarına göre kullanılan ısı yalıtım malzemeleri, aşağıda standartları ile birlikte listelenmiştir:
I. Yapı Yalıtımı:
Duvar (dolgu duvar, kolon kiriş), döşeme, çatı uygulamaları:
– Camyünü [TS 901 / TS 901-1 EN 13162]
– Taşyünü, [TS 901/ TS 901-1 EN 13162]
– Genleştirilmiş polistiren (EPS) [TS 7316 EN 13163]
– Ekstrüde polistiren (XPS) [TS 11989 EN 13164]
– Poliüretan (PUR) [TS EN 13165]
– Fenol köpüğü [TS EN 13166]
– Cam köpüğü [TS EN 13167]
– Ahşap yünü levhalar [TS EN 13168]
– Genleştirilmiş perlit (EPB) [TS EN 13169]
– Genleştirilmiş mantar(ICB) [TS EN 13170]
– Ahşap lifli levhalar [TS EN 13171]
II. Yalıtım Camı Üniteleri:
– Standart yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279]
– Özel ısı kontrol kaplamalı yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279; TS EN 1096]
– Özel ısı ve güneş kontrol kaplamalı yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279; TS EN 1096]
III. Teknik (Endüstriyel) Yalıtım:
– Camyünü, [TS 7232, prEN 14303]
– Taşyünü, [TS 7232, prEN 14303]
– Elastomerik kauçuk (FEF) [prEN 14304]
– Cam köpüğü (CG) [prEN 14305]
– Kalsiyum silikat (CS) [prEN 14306]
– Ekstrüde polistiren (XPS) [prEN 14307]
– Poliüretan (PUR / PIR) [prEN 14308]
– Genleştirilmiş polistiren (EPS) [prEN 14309]
– Polietilen köpük (PEF) [prEN 14313]
– Fenolik köpük (PF) [prEN 14314]
Kaynak: İzoder, Genel Bilgi, Isı Yalıtımı Nasıl Yapılır, izoder.org.tr