Isı Yalıtım Hesabı için, enerjinin en çok tüketildiği alanlardan biri olan ısıtma-soğutma enerjisi olarak kullanıldığı yaşadığımız binalarda nasıl yapılması gerektiği detaylı olarak anlatılmıştır. Anlatılması gereken konular sadece ısı kayıpları ve yakıt tasarrufu ile sınırlı kalmamalıdır. İklimin genelde sıcak olduğu ülkemizde ısı izolasyonu çoğu kişilerce yalnız soğuğa karşı bir önlem olarak bilinmekte, sıcak iklimli yerlerde ısı yalıtımı ya gereksiz görülmekte ya da yeterince önem verilmemektedir. Oysa gerçekte durum tam tersidir. Yaz aylarında bunaltan sıcakların çaresinin daha güç olduğu, soğutmanın ısıtmaktan daha pahalı olduğu, sağlık konusunun ise önde geldiği unutulmamalıdır.
Binalarda çok defa yapı fiziğine uygun olarak ısı yalıtımı yapılmamaktadır. Isı yalıtımı kullanımı ileri ülkelere kıyasla ya miktar olarak oldukça azdır ya da yoktur. Isı yalıtımında amaç yapının en sıcak devrede en az ısı kazanırken, en soğuk devrede de en az ısıyı kaybetmesidir. Sıcak etkisinin neden olduğu bazı problemleri incelersek;çatı plağında soğuk ve sıcak dönemlerde aynı fiziksel olaylar meydana gelir. Kabukta sıcak dönemde sıcaklık derecesi ve güneş etkisi ile dıştan içe ve dışa doğru, soğuk dönemde ise içten dışa doğru ısı ve su buharı akımları meydana gelir. Bunun sonucunda çatı kabuğu ve dolayısıyla yapı hasara uğrar.[1]
Yeterli seviyede ısı yalıtımı yapılmış bir binada, ısıtma periyodunda, iç ortamda belirli bir iç sıcaklık sağlamak için gereken ısı enerjisinin bir kısmı iç kaynaklardan ve güneş enerjisinden sağlanır. Kalan miktarın ısıtma sistemi tarafından iç ortama verilmesi gerekir. TS 825 ‘de tanımlanan hesap metodu kullanılarak, ısıtma sisteminin iç ortama iletmesi gereken ısı enerjisi miktarı belirlenebilir. Yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacı olarak tanımlanan bu miktar, toplam kayıplardan, güneş enerjisi kazançları ve iç kazançlar çıkartılarak hesaplanır. Tanımlanan hesap metodunda, yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacı ısıtma dönemini kapsayan aylık ısıtma enerjisi ihtiyaçlarının toplanması ile bulunur.
Isı Yalıtım Hesabı
Yeni TS 825 standardında, iç ortamdaki ısı kaynaklarından ve binaya gelen güneş enerjisinden kaynaklanan ısı kazançları hesaplamalara dahil edilmektedir. Buhar geçişi hesaplamaları, analizi ve sınırlandırılması yapılmaktadır. Bina bileşenlerinin ısıl geçirgenlik katsayıları (U) düşürülmüştür. Derece Gün bölgeleri sayısı 4 ‘e çıkarılmıştır. Pencere alanlarındaki sınırlandırma kaldırılmıştır. Binalarda ısı kaybeden toplam yüzeyin ısıtılmış yapı hacmine oranları (Atop/Vbrüt) için ısıtma enerjisi değerleri sınırlandırılmıştır. Buna göre; binalarda tek bölge için hesaplanan yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacının, Atop/Vbrüt oranlarına bağlı olarak hesaplanan yıllık ısıtma enerjisi değerinden küçük olması sağlanmalıdır. Bu TS 825 için gerek ve yeter şarttır. Ayrıca yeni TS 825 standardında yıllık ısıtma enerjisi ihtiyacı, binanın kullanım alanı (AN) veya ısıtılacak yapı hacmi (Vbrüt) ile ilişkilendirilmiştir. Yıllık ısıtma enerjisi hesabında, oda yükseklikleri 2,60 m. veya daha az olan binalarda AN ile, 2,60 m. den yüksek olan binalarda Vbrüt ile ilişkili değerler kullanılacaktır.
Hesap metodunda ısıtılan ortamın sınırları,bu ortamı dış ortamdan ve eğer varsa ısıtılmayan iç ortamlardan ayıran duvar, döşeme , çatı, kapı ve pencereden oluşur. Hesaplamalarda dıştan dışa ölçüler kullanılır. Eğer binanın tamamı aynı sıcaklığa kadar ısıtılıyorsa veya ortamlar arasındaki sıcaklık farkı 4 K ‘den küçük ise binanın tamamı tek bölge olarak alınır ve ısıtma enerjisi miktarı hesabı tek bölgeye göre yapılır. [2]
Bu özet giriş sonrası, ısı yalıtım hesabının örneklerle detaylı olarak anlatıldığı TS 825 standardını ve ilgili yönetmelikleri inceleyelim.
TS 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları Standardı
TS%20825%20-%20Aral%C4%B1k%202013Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliği
Is%C4%B1%20Yal%C4%B1t%C4%B1m%20Y%C3%B6netmeli%C4%9FiBinalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliği Ekleri ve Isı Yalıtım Detayları ( Dış Duvar, teras, çatı, döşeme vs.)
Ekler%20ve%20Is%C4%B1%20Yal%C4%B1t%C4%B1m%20Detaylar%C4%B1Isı Yalıtım Hesabı yapabilmeniz için çeşitli excel programlarını ve diğer yazılımları ekteki linklerden indirebilirsiniz.
| Isı Yalıtım Hesabı Programları | ||||
| Açıklama | İndirme Linki | |||
| TGUB |  |
|||
| MMO Isı Yalıtım | |
|||
| Isı Yalıtım Hesabı Excel | |
|||
| Duvar Difüzyonu ve Yalıtım Excel | |
|||
| Isı Yalıtım Hesabı Ve Buhar Difizyonu Tahkiki Programı Excel | |
|||
| Isı Yalıtım Yapı Elemanı Ve Buhar Difizyonu Tahkiki Programı Excel | |
|||
| Isı Yalıtım Hesabı Örneği Excel | |
|||
Kaynak:
1- Alpin Kemal DAĞSÖZ Makina Mühendisi, Korhan IŞIKEL Mimar, Kemal Gani BAYRAKTAR Makina Mühendisi
2- Kaan ERTAŞ Makina Mühendisi