Tarım ürünlerini don olayından korumak için çok çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Genel olarak bu konuda 2 yöntem kullanılır:
1- EKİM-DİKİMDEN ÖNCE ALINACAK TEDBİRLER
a- Yer seçimi
Don riski taşıyan bölgelerde mümkün oldukça zirai faaliyetler yapılmamalıdır. Eğer tarım yapılması düşünülüyorsa dona dayanıklı türler seçilmelidir. Vadi tabanlarında, dar havzalarda, çukur bölgelerde dona hassas bitkilerin yetiştirilmesinden kaçınılmalıdır.
b- Bitki seçimi ve üretimi:
Don riski olan bölgelerde daha geç çiçeklenen çeşitler seçilmelidir. Don olayına hassas bitkilerin yetiştirildiği yerlerde, dontehlikesi başlamadan önce yabancı otlar temizlenmeli, ancak toprak işleme de dahil hiçbir kültürel işlem yapılmamalıdır.
2- EKİM-DİKİMDEN SONRA ALINACAK TEDBİRLER
a- Atmosfere giden radyasyonun durdurulması:
Havaya su buharı püskürtülerek yapay bulut oluşumu (sis) ile atmosfere giden radyasyon engellenir ve sıcaklığın düşmemesi sağlanır.
b- Isı yalıtımı:
Isı yalıtımı yöntemi ile ürünlerin üstü toksik olmayan protein köpükleri ile kaplanır.
c- Havanın karıştırılması:
Üst seviyelerdeki daha sıcak hava ile aşağıdaki daha soğuk havanın karıştırılmasıyla don zararı en aza indirilebilir.
d- Direk hava ve bitki ısıtması:
Radyasyon yoluyla yeryüzünden atmosfere giden ısı kaybını engellemek için uygun ısıtma ekipmanları kullanılır veya küçük ateşler yakılır.
e- Su uygulaması:
Don olayını önlemede bir yöntem olan üstten sulama veya yağmurlamanın belirgin bir yararı vardır ve dikkate değer bir öneme sahiptir. Bu yöntem sadece üzerindeki buz yükünü taşıyabilecek bitkilerde uygulanabilir.
f- Toprak işleme ve idaresi:
Don zararlarını en aza indirebilmek için; toprak nemli, yabancı otları temizlenmiş, düzeltilmiş ve pekiştirilmiş olmalıdır.
g- Kumlama:
Her yıl ince bir kum tabakasının donriskli alanlara serilir. İnce kum aynı zamanda buharlaşmayı (kendi bünyesindeki su miktarı çok az olduğundan) en alt seviyeye indirir.
h-Çiçeklenmeyi geciktirme:
İlkbaharda meydana gelen son don olaylarının çok sık görüldüğü yerlerde, meyve ağaçlarının çiçeklenme devresinde don olayından fazla zarar görülmemesi için çiçeklenmenin geciktirilmesi amacıyla ağaç dipleri 1 m çapında açılarak kar veya buz kalıpları konulur.
i-Zorlanmış hasat:
Don veya donma sıcaklıkları ile ilgili bir tahmin önceden kullanıcılara ulaştırılmış ise, bölgedeki çiftçilerin olgun meyveleri, sebzeleri ve diğer ürünleri acil olarak toplarlar.
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü