Kalite Standart’ı nedir ?
Standartlar, ürünleri hizmetler ve üreticiler için kriterler belirleyen belgelenmiş ve genellikle gönüllü anlaşmalardır. Standartlar, ürünlerin ve hizmetlerin amacına uygunluğunu, kıyaslana bilirliğini ve rekabet edebilirliğini sağlar.
Uluslararası seviyede mühendisler için en önemli standartlar, Cenevre’de hazırlanan Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) ve Uluslararası Standardizasyon Örgütüdür (ISO). IEC genellikle elektrik ve elektronik konularıyla ilgiliyken, ISO temel olarak mekanikle ilgilidir. Neredeyse 100’ü aşkın ülke, IEC ve ISO tarafından geliştirilen standartlara önem veren bu kuruluşlara halihazırda üyedir.
CE İşareti
CE İşareti malların serbest dolaşımını sağlayabilmek amacıyla Avrupa Birliği’nin, 1985 yılında oluşturduğu “Yeni Yaklaşım” çerçevesinde uygulanan bir sağlık ve güvenlik işaretidir. AB genelinde kullanılmış olan değişik uygunluk işaretleri yerine AB direktiflerine uygunluğu belirten tek tip bir AB işareti kullanılması amaçlanmıştır.
CE İşareti üzerine iliştirildiği ürünün insan, hayvan ve çevre açısından sağlıklı ve güvenli olduğunu gösteren Avrupa Birliği’nin Yeni Yaklaşım Direktiflerine uygunluk işaretidir. Şu an sayısı 25’i bulan Yeni Yaklaşım Direktiflerinden biri veya birkaçı kapsamına giren bir ürünün CE İşareti taşımadan AB pazarına girebilmesi mümkün değildir. Yeni Yaklaşım Direktiflerine uygunluğu kanıtlamada imalatçıların direktiflerle ilgili harmonice standartlara uygun üretim yapmalarının büyük önemi bulunmaktadır. Standartlara uymak zorunlu olmamakla birlikte, standartlara uygun üretim yapılması halinde, direktiflere de uygun üretim yapıldığının varsayılması üreticinin standartlara uymasını teşvik etmektedir.
CE işareti; bir kalite simgesi olmayıp üzerine iliştirildiği ürünün ilgili yönetmeliğin tüm gereklerini karşıladığı anlamına gelen ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında malların serbest dolaşımını sağlamak amacıyla ortaya çıkan bir işarettir.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi
Günümüz koşullarında bilgi, teknoloji ve iletişim alanında yaşanan büyük gelişmeler toplumları kıyasıya bir rekabete ve her geçen gün yeni gelişmelerin yaşandığı ekonomik bir yarış içerisine sürüklemektedir. Dünya ticaretinin küreselleşmesi, rekabetin kapsam ve sınırlarını genişletmiş, yarışa katılanların sayısı giderek artmıştır. Üstelik bu yarışa katılanlar her geçen gün daha üstün nitelikli olmaktadır. Müşteriler artık daha bilinçli, daha bilgili hale gelmiş ve müşteri beklentileri en üst seviyeye ulaşmıştır. Artık müşteri beklentilerini karşılamak yeterli olmamakta müşteri beklentilerinin de ötesine geçmek gerekmektedir. Değişim hızı artmış, özellikle teknoloji alanında yaşanan gelişmeler önceden hayal bile edilemeyen uygulamaları mümkün kılmıştır. Artık değişime ve değişim hızına ayak uyduramayan kuruluşların ayakta kalabilmesi çok zordur. İşletmelerin ayakta kalabilmeleri ancak tüm sektörlerde müşteri ihtiyaç ve beklentilerine uygun mal üretiminin veya hizmetin sağlanmasıyla gerçekleşebilecektir. Bu sebeple, kuruluşlarda, tasarım aşamasından başlayarak üretim, pazarlama ve satış sonrası hizmetlere kadar tüm aşamaları kapsayan ve sürekli iyileşmeyi hedefleyen Kalite Yönetim Sistemi’nin uygulanması olmazsa olmaz bir şart olmuştur. ISO 9000 Kalite Sistem Standartları, yayımlandığı tarihten (1987) itibaren en fazla ilgi gören ve uygulama alanı bulan milletlerarası standartlar haline gelmiştir. ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemi Standartları Serisi, etkili bir yönetim sisteminin nasıl kurulabileceğini, dokümante edilebileceğini ve sürdürebileceğini göz önüne sermektedir.
ISO 9000 Kalite Standartları Serisi, organizasyonların müşteri memnuniyetinin artırılmasına yönelik olarak Kalite Yönetim Sistemi’nin kurulması ve geliştirilmesi konusunda rehberlik eden ve Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından yayımlanmış olan bir standartlar bütünüdür. ISO 9001 ise Kalite Yönetim Sistemi’nin kurulması esnasında uygulanması gereken şartları tanımlayan ve belgelendirmeye esas teşkil eden standarttır. Bununla birlikte, Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO)’nun yayımlamış olduğu kılavuz standartlar da vardır. ISO 9001 ve kılavuz standartlar, ISO 9000 serisi olarak adlandırılmaktadır. Aşağıda verilen ISO 9000 standart serisi, her tip ve büyüklükteki kuruluşun etkin bir Kalite Yönetim Sistemi oluşturması ve uygulaması için geliştirilmiştir.
- ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemleri – Temel Esaslar, Terimler ve Tarifler: ISO 9000 Standardı, kalite yönetim sistemlerinin temel esaslarını açıklar ve kalite yönetim sistemleri terminolojisini tanımlar. Bir nevi sözlük mahiyetindedir.
- ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemleri – Şartlar: ISO 9001 Standardı, bir kuruluşun müşteri şartlarını ve uygulanabilir mevzuat şartlarını karşılayan ürünleri sağlama yeteneği olduğunu kanıtlaması gerektiğinde ve müşteri memnuniyetini artırmayı amaçladığında uyacağı kalite yönetim sisteminin şartlarını belirtir. Belgelendirmesi yapılan standarttır.
- ISO 9004 Kalite Yönetim Sistemleri – Performans İyileştirilmeleri İçin Kılavuz: ISO 9004 Standardı, kalite yönetim sisteminin etkinliğini ve verimliliğini dikkate alarak, kılavuzluk bilgilerini sağlar. Bu standardın amacı, kuruluşun performansının iyileştirilmesi ve müşteriler ile diğer ilgili tarafların memnuniyetinin sağlanmasıdır.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, müşteri beklentileri, ihtiyaçları ve mevzuat şartlarını karşılama yolu ile müşteri memnuniyetinin artırılmasını öngören dünyaca kabul görmüş bir kalite yönetimi sistemi biçimidir. Kuruluşun organizasyonel yapısından müşterilerinin memnuniyet seviyesine, toplanan verilerin analiz edilmesinden süreçlerin etkin yönetimine, iç denetimlerden ürün tasarımına, satın almadan satışa kadar pek çok noktada Kalite Yönetim Sistemi koşullarını belirler. ISO 9001 Standardı, esas olarak bir kontrol mekanizmasıdır. Bu standardın amacı, hata ve kusurları azaltmak, ortadan kaldırmak ve daha önemlisi oluşabilecek hata ve kusurları önlemektir. Standart, direk olarak ürün ve hizmet kalitesiyle ilgili değil, yönetim sisteminin kalitesi ile ilgilidir. Buradaki temel varsayım, etkin bir Kalite Yönetim Sistemi oluşturulması ve uygulanması halinde müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak kaliteli ürün ve hizmetler üretileceğidir. ISO 9001 Standardı, zorlayıcı değildir ve genel şartlar içerir. Büyük ya da küçük ölçekli ayrımı olmaksızın her sektör için uygulanabilmektedir. Doğru anlaşılıp, doğru uygulandığında güçlü bir yönetim sistemini temsil eder. ISO 9001 Standardı, Kalite Yönetim Sistemi’nin nasıl oluşturulacağını tamamen kuruluşlara bırakmıştır. Yapılması gereken “standart” bir Kalite Yönetim Sistemi değil, standardın şartlarını karşılayan bir Kalite Yönetim Sistemi oluşturmaktır.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi’nin Faydaları Nelerdir?
- Müşteri ilişkilerine odaklanan kuruluştaki müşteri şikayetleri azalır, müşteri memnuniyeti ve bağlılığı daha da artar.
- Müşteri istek ve beklentilerini ön planda tutarak, daha iyi ürün tasarımı sağlar.
- İyi tasarım ve planlama, işlem maliyetlerini azaltır.
- Kalite problemlerinden kaynaklanan kalitesizlik maliyetlerini minimuma indirir.
- Faaliyetlerin daha iyi planlanması, sorunların daha hızlı çözülmesi ile etkin bir yönetim sağlanmış olur.
- Bu şekilde yönetim, tüm boyutlarıyla işletmesini daha net kontrol altında tutar, daha sağlıklı kararlar verir.
- Tüm sorunlar sistematik şekilde analiz edileceğinden, işletmede sürekli bir gelişme olur.
- Çalışanların faaliyetlere katılımı sağlanır, motivasyon ve çalışma heyecanları artar.
- Her alanda sürekli iyileştirme ile kalifiye eleman oranı artar.
- Departmanlar arası problemlerin çözümünde sistematik yaklaşım, verimliliği artırır.
- Süreçler ve fonksiyonlar arasındaki tanımlanmış işleyiş, organizasyon içinde sağlıklı bilgi akışı sağlar.
- Kuruluşun kalite imajı güçlenir, müşterilerin güveni artar.
- Yeni pazarlara açılma imkanı sağlayarak, rakipler ile olan farkı artırır.
- Sistematik ve yönetsel bir altyapı kurarak kurumsallaşma yolunda bir adım daha ileriye gidilmesini sağlar.
- Kurumsal kimlik, istikrarı da beraberinde getirir.
Gümrük Birliği (EAC) Sertifikası
Avrasya Ekonomik Topluluğu Komisyonunun 293 Sayı ve 25 Aralık 2012 tarihli kararı uyarınca; Gümrük Birliğinde uygulanacak olan Sertifika biçimleri Teknik Regülâsyonlar çerçevesinde yasallaştı ve 15 Şubat 2013’ten itibaren uygulanmaya başlandı. Bu uygulama halen Rusya Federasyonu, Kazakistan ve Belarus, Kırgızistan, Ermenistan için geçerlidir.
TR CU (EAC) Gümrük Birliği Sertifikasyonu eski bilinen resmi sertifika olan GOST Sisteminin yerine geçmektedir.
Bu sertifika; Gümrük Birliği ülkelerince ithal edilen ürünlerin mevcut yasa ve Teknik Regülâsyonlara uygun olduğunun belgelendirilmesi anlamını taşımaktadır.
Bu sertifika belli sayıda bir ürün için, parti bazında ya da 1, 3, ve maksimum 5 yıllık seri üretim bazında düzenlenebilmektedir.
Bu belgeyi vermeye yetkili olan kuruluşlar ve laboratuvarlar Gümrük Birliği genel akreditasyonu çerçevesinde yetkilendirilmektedir.
EAC Gümrük Birliği Sertifikasyonu için numune testi ve üretim yapılan fabrikaya ziyaret gereklidir. Test sonuçları sertifika yanında teslim edilir. Ayrıca, sertifikasyon süresince verilen tüm belgeler, Gümrük Birliği veri tabanına kayıt edilmekte ve tüm gümrüklerde sertifikanın varlığı ve içeriği herkes tarafından incelenebilmektedir.
EAC Gümrük Birliği Sertifikasyonu için üye ülkelerin herhangi birinde resmi olarak kayıtlı bir Temsilci Firma, Müşteri, Aracı veya yerel şahıslar gerekmektedir. Böylece üretici tüm müşterilerinin rahatlıkla kullanabileceği bir belgeye sahip olmaktadır.
Gümrük Birliği Teknik Düzenlemelerine göre uygunluk kriterlerini karşılayan ürün üzerine Gümrük Birliği piyasası tedavül/satış onayını doğrulayan işaret koyulur Gümrük Birliği Komisyon kararına göre Sertifikalandırılan ürünlerin etiketlerinde EAC logosu kullanılmalıdır.
TSE – TSEK Belgesi
Türk Standartlarına Uygunluk Belgesi; Türk Standardı bulunan konularda, firmaların söz konusu ürünlerinin ilgili Türk Standartlarına uygunluğunu belirten ve akdedilen sözleşme ile TSE Markası kullanma hakkı veren, firma adına düzenlenen ve üzerlerinde TSE markası kullanılacak malların ticari markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten, geçerlilik süresi bir yıl olan belgedir.
TSE Belgesinin Yararları Nelerdir?
• Maliyette düşüş- ticarette artış,
• Pazara ulaşmada kolaylık,
• Pazarda hız,
• Tüketici nezdinde güven,
• Güvenli ürünün garantisi,
• Kamu ve özel sektör ihalelerinde avantaj.
Türk Standartlarına Uygunluk Belgelendirmesi nasıl yapılır?
• Üretim yerinde kalite kontrol yeteneği ile bunların devamlılığını garanti altına alan bir sisteminin tesis edilip edilmediğinin tespiti için üretim yeri incelemesi yapılır,
• İlgili Standardın öngördüğü muayene ve deneyler gerçekleştirilir,
• Muayene ve deney sonuçları ile üretim yeri incelemesi sonucunun uygun bulunması durumunda, geçerlilik süresi 1 (bir) yıl olan Türk Standartlarına Uygunluk Belgesi verilir.
Türk Standartlarına Uygunluk Belgesinin devamlılığı nasıl sağlanır?
• Ara kontrol amacıyla TSE tarafından belirlenen aralıklarla üretim yeri incelemesi yapılarak gerekli görülürse üretim yerinden ve/veya piyasadan numune alınarak gerekli görülen muayene ve deneyler yapılır.
• Bu işlemlerin sonucunda belgelendirme şartlarından sapma yoksa belgenin geçerliliği devam eder.
Marka Tescili
1995 yılında çıkarılan markaların korunması hakkında 556 sayılı kanun hükmünde kararname ile bir firma veya ürünü karakterize edecek isim, logo veya benzeri bir ifadenin Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvurularak kayıt altına alınması işlemidir. Taklidi halinde taklit edenin, ihraç edenin, satanın, alanın hapis cezası, para cezası, ürünlerin toplanması gibi birçok ağır cezaya çarptırılması söz konusudur. Bildiğimiz logo, simge vs. dışında koku veya ses gibi unsurlar da marka olarak tescil edilebilir. Bir marka sadece tescil edildiği ülkeyi kapsamaktadır, faaliyet göstereceği her ülkede ayrı ayrı tescili gerekir. İstisna olarak CTM gibi sözleşmelerle birden fazla ülkede tek tescilde korunabilmektedir.
EN 1366-2 Standardı
EN 1366-2 standardı, yangın damperlerinin hangi koşullar altında ve nasıl test edileceğini tarif eder. Standartta test fırının boyutları, fırın basıncı, bağlantı ve egzoz kanallarının detayları, deney numunesinin nasıl monte edileceği, gerekli ölçümlerin nasıl ve nerelerde yapılacağı vb tarif edilir. Özetle deney teçhizatı, deney şartları, deney işlemi ve deney raporunun nasıl yazılacağı ilgili çizimlerle birlikte tariflenir. Yangın deneyinin sonucu, ısıtmaya başlanılan süreden, yangın damperinin bütünlük (E), yalıtım (I) veya kaçak (S) kriterlerini yerine getirememesi bakımından geçen veya ısıtmanın sona ermesine kadar geçen süre (hangisi daha kısaysa) olarak ifade edilir.
Kaynak: Kes Klima