Kompresör arızasının doğru teşhisi soğutma sisteminin bakımı için hayati önem taşır.Hatanın asıl nedenini belirlemek için, belirtileri tanımak ve değerlendirmek arızanın çabuk ve emniyetli olarak teknik personel tarafından teşhis edilmesine imkân verir ve böylece uygun onarım işleri yapılabilir.Soğutma sistemindeki arızalar genelde üç kategori halinde sınıflandırılırlar.
Dıştan Görülebilir Arızalar
– Kompresör kayışlarının kayması veya kopması
– Kompresörün çalışmaması (dönmemesi )
– Pompanın çalışmaması (dönmemesi)
– Fanın çalışmaması (dönmemesi)
İç Arızalar
İç arızalar genellikle, sistemin çalışma basınçlarının ve sıcaklık derecelerinin izlenmesi ile teşhis edilebilirler. Mekanik arızaların çoğu görerek, sesle ve dokunma ile ve hiçbir özel cihaza gerek olmadan teşhis edilebilir.
– Hasarlı kompresör valfleri veya pistonları
– Genleşme valfi ayar elemanları arızaları
Elektrik Arızaları
– Soğutucu akışkanın kullanıldığı sistemde bir soğutucu tesis arızasına neden olan üç etki söz konusudur.
– Sistemde yetersiz düzeyde soğutucu akışkan vardır.(az yükleme)
– Sistemde aşırı düzeyde soğutucu akışkan varsa (aşırı yükleme )
– Soğutucu akışkan; yağ nem hava ve diğer gazlarla kirlenmiştir.
Kompresör Arıza Nedenleri ve Giderilmesi
Kompresördeki arızalar nedenleri ve giderilme yöntemleri şöyledir.
Kompresörden Boşalan Gaz Basıncının Yükselmesi
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Soğutucu gaz içine havanın karışması | – Karışan hava boşaltılır. |
| – Kondenser suyu sıcaklığının yüksek, miktarının az olması | – Su sisteminde meydana gelen tıkanıklıklar temizlenir. |
| – Kondenser borularının kireçlenmesi, su dağıtan sistemin bozulması | – Borular temizlenir, su dağıtan sistem onarılır. |
| – Yoğunlaşan soğutucu maddenin kondansörde toplanması | – Kondansörde toplanan fazla sıvı alınır. |
| – Kompresör çıkış vanasının tam açık olmaması | – Söz konusu vana tamamen açılır. |
Kompresörde Emilen Gaz Basıncının Düşük Olması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Soğutucu madde boruları ve boruda ki filtrelerin tıkanması | – Filtreler ve tıkanmış borular temizlenir. |
| – Sistemde sıvı akma hızının azalması | – Selenoid valfler ayarlanır. |
| – Soğutucu madde miktarının azalması | – Soğutucu maddenin sızıntı kontrolü yapılır. |
| – Genişleme supabının yeterince açık olmaması | – Genişleme supabı yeterince açılır. |
Kompresörde Basılan Gaz Basıncının Düşük Olması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Soğutucu su miktarının fazla sıcaklığının düşük olması | – Kondenserin su giriş ve çıkışındaki vanalar ayarlanır. |
| – Kompresöre sıvı soğutucu maddenin girmesi | – Genişleme supapları ayarlanır. |
| – Sistemdeki soğutucu madde miktarının azalması | – Soğutucu maddenin sızıntı kontrolü yapılır. |
| – Kompresörde boşaltma supabının gaz sızdırması | – Boşaltma supabı onarılır veya değiştirilir. |
Kompresörde Emilen Gaz Basıncının Yükselmesi
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Depolanan maddenin fazla olması | – Depolanan madde miktarı ayarlanır. |
| – Genişleme supabının çok açık olması | – Genişleme supabı ayarlanır. |
| – Kompresörde giriş supabı ve segmanlarının aşınması | – Giriş supabı ve segmanlar onarılır veya değiştirilir. |
| – Yağ ayırıcısından kompresöre sıkıştırılmış gazında yağla dönmesi | – Yağın kompresöre dönüş sistemi kontrol edilir. |
Çift Kontrol Sisteminin Durdurduğu Kompresörün Normal Basınca Erişildiği Halde Çalışmaması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Voltajın düşük olması | – Voltaj kontrol edilir. |
| – Kompresörün çalışmaya başlayacağı ayar basıncını yüksek olması | – Sistem yeniden ayarlanır. |
| – Çalıştırma düğmesinin kapalı olması | – Düğme açılır. |
| – Düşük basınç kontrol sisteminin bozuk olması | – Sistem onarılır. |
| – Yağ basıncı kontrol sisteminin bozuk olması | – Sistem onarılır. |
| – Soğutucu madde miktarının yetersiz olması | – Sızıntı kontrolü yapılır. Soğutucu madde ilave edilir. |
Kompresörün Anormal Ses Çıkarması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Kompresörü zemine bağlayan cıvataların gevşek olması | – Cıvatalar sıkıştırılır. |
| – Volan kayışının gevşek olması | – Kayış ayarlanır. |
| – Krank mili doğrultusunun ayarsız olması | – Doğrultu yatay düzleme paralel olarak ayarlanır. |
| – Kompresöre sıvı soğutucunun girmesi | – Genişleme supabı kontrol edilir. Çok açık ise kapatılır. |
| – Piston kolu krank mili bağlantısının gevşemesi | – Gevşeyen parçalar sıkıştırılır. |
| – Kompresör çıkış vanasının tam açık olmaması | – Vana tamamen açılır. |
Yağ Sıcaklığının Yükselmesi
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Silindirin su ceketine suyun gelmemesi | – Su boruları kontrol edilip tıkanıklık varsa giderilir. |
| – Su ceketinin kireçlenmesi | – Su ceketi temizlenir. |
| – Sıkıştırılıp, boşalan gazın sıcaklığının değişmesi | – Sıkıştırılıp, boşaltılan gazın, kompresöre geri dönüp dönmediğine bakılır. |
| – Karter sıcaklığının yükselmesi | – Yağ ayırıcısından kartere yağ getiren boru ve vana kontrol edilir. |
| – Mil yatağının gevşemesi | – Mil yatağı sıkıştırılır. |
Karterde Su Damlacıkları ve Karlanmanın Görülmesi
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Kompresöre sıvı soğutucunun girmesi | – Genişleme supabı çok açık ise ayarlanır. |
Yağ Basıncının Düşük Olması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Elektrik motorunun tersine dönmesi | – Elektrik fazlarının bağlantısı gözden geçirilir. |
| – Yağ basıncı gösterge ibresinin eğilmiş olması | – İbre doğrultulur. |
| – Göstergeye giden borunun tıkanmış olması | – Boru temizlenir. |
| – Yağ pompasının arızalı olması | – Yağ pompası onarılır. |
| – Yağın dışarıya sızması | – Sızıntı yapan yer onarılır. |
| – Sistemde vakum meydana gelmesi | – Emilen gaz basıncının düşük olması halindeki önlemler alınır. |
| – Yağ miktarının azalmış olması | – Makine yağının sistem içine dağılıp dağılmadığı kontrol edilir. Yağ ayırıcısı onarılır. |
Yağ Basıncının Yüksek Olması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Yağ basıncı gösterge ibresinin eğilmiş olması | – Gösterge ibresi doğrultulur. |
| – Yağ sistemindeki boruların kapalı olması | – Borular kontrol edilip açılır. |
| – Yağ sıcaklığının düşük olması | – Yağı soğutan sistem, yağ normal sıcaklığa erişinceye kadar durdurulur. |
Kompresördeki Makine Yağının Kısa Sürede Azalması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Sıvı soğutucu madde, evaporatörde buharlaşmadan kompresöre girer. | – Genişleme supabı ayarlanır. Sıvı ayırıcısında soğutucu sıvının ayrılması sağlanır. |
| – Yağ ayırıcısında ayrılan yağın kompresöre dönmemesi | – Yağın döndüğü sistem kontrol edilip onarılır. |
| – Pistondaki yağ segmanının aşınmış olması | – Yağ segmanı değiştirilir. |
| – Sistem çalışmaz durumda iken soğutucu maddenin makine yağı altında sıvı halde basınç oluşturulup soğutucu maddenin bulunması, çalışmaya başlayınca birden buharlaşıp, yağı sürüklemesi | – Sistem durdurulurken, karterde düşük gaz halinde bulunması sağlanır. |
Yüksek Basınç ile Düşük Basınç Arasındaki Farkın Azalması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Kapalı durması gereken vanaların sızıntı yapması | – Vanalar onarılır veya değiştirilir. |
| – Kompresör boşaltma supabının kırılmış olması | – Boşaltma supabı değiştirilir. |
Yağ Ayırıcısının Anormal Sesler Çıkarması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Yağ ayırıcısının sisteme göre küçük olması durumunda, soğutucu gazın gaz ayırıcısına kısa aralıklarla çarpması | – Yağ ayırıcısı değiştirilir, kapasiteye uygun büyüklükte yağ ayırıcısı takılır. |
| – Şamandıra sistemi ve gazla yağı ayıran levhaların gevşemesi | – Şamandıra sistemi ve levhalar sıkıştırılır. |
Yağ Ayırıcısında Yağın Tam Olarak Ayrılmaması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Toplanan yağı otomatik olarak boşaltan şamandıra sisteminin arızalanması | – Şamandıra sistemi onarılır, onarılamıyorsa değiştirilir. |
| – Şamandıra sistemindeki filtrenin tıkanması | – Filtre temizlenir. |
| – Yağı kompresöre götüren borunun tıkanması | – Boru temizlenir. |
| – Yağla gazı ayıran delikli levha konumunun bozulması | – Levhaların konumu düzeltilir. |
| – Yağ ayırıcısının sistemin kapasitesine göre yetersiz olması | – Sistemin kapasitesine uygun büyüklükte yağ ayırıcısı takılır. |
Kondensördeki Soğutucu Sıvının Kondenser Borularında Düzenli Akmaması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Genişleme supabının büyüklüğü sisteme uygun değildi. | – Sistemin büyüklüğüne uygun genişleme supabı takılmalıdır. |
| – Genişleme supabı ve soğutucu borularının tıkanması | – Tıkanabilecek noktalar kontrol edilir. |
Kondensördeki Normal Basınçta Soğutucu Maddenin Yoğunlaşmaması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Kondensöre hava girmesi | – Hava boşaltılır, sistem vakum meydana gelmeyecek şekilde çalıştırılır. |
| – Kondensör borularının kireçlenmesi | – Borular temizlenir soğutma suyu olarak deniz suyu kullanılıyor ise boruların oksitlenmemesi için galvanize edilir. |
| – Suyun miktarının yetersiz olması | – Su pompası su boruları kontrol edilip gerekli onarımlar yapılır. |
| – Soğutma yüzeyinin yetersiz olması | – Sistemde kullanılan soğutucu madde miktarı fazla ise kondenser borularının yüzeyi yetersiz |
EvaporatörünYeterli Soğutma Yapmaması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Soğutucu madde miktarının yetersizliği | – Soğutucu madde ilave edilir. |
| – Makine yağının evaporatörde toplanması | – Yağ ayırıcısı kontrol edilip bozuksa onarılır. |
| – Evaporatörün karlanması | – Oluşan karlar defrost yapılır. |
| – Tuz çözeltisi miktarının yetersizliği | – Tuz çözeltisi miktarı artırılır. |
| – Tuz çözeltisi sıcaklığının düşmesi | – Tuz çözeltisi miktarı artırılırsa çözeltinin sıcaklığında anormal düşüş gözlenmez. |
Kondensördeki Levhalı Evaporatörlerde Levhalar Arasında Buzun Oluşması
| Arızanın Nedenleri | Arızanın Giderilmesi |
| – Evaporatör levhalarının dar olması | – Levhalar genişletilir. |
| – Soğutucu maddenin düşük sıcaklıkta buharlaşması | – Genişleme supabı ayarlanır. |
| – Depoda oluşturulan hava akımı hızının az olması | – Vantilatör ve hava filtreleri kontrol edilerek arıza varsa giderilir. |
Kaynak: MEGEP
1 Yorum
Bendeki kompresör ilk başta çalışıyo iç basınç 10 bar düzeyine gelince bi anda hava kaçırırmış gibi yavaştan 3 bara kadar düşüyo orda kalıyo ve yükte çalışmıyo , bunun sebebi ne olabilir ne yapmamız lazım